วงการยาสมุนไพรพื้นบ้าน เศร้าโศกเสียใจเป็นอย่างมาก ในการสูญเสียหมอสมุนไพรพื้นบ้านล้านนา
พ่ออุ๊ยมั่น น้อยสกุล อายุ 95 ปี ผู้เป็นหมอยาพื้นบ้าน หมอยาสมุนไพร ที่มีชื่อเสียงด้านการปรุงยา การหาสมุนไพร การรักษาจนเป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายเสียชีวิตลงเมื่อวันที่ 7 พ.ย.2563 ณ บ้านทุ่งแล้ง ม.1 ต.แม่คง อ.แม่สะเรียง จ.แม่ฮ่องสอน
พ่ออุ๊ยมั่น น้อยสกุล เคยได้รับรางวัล “คนดีแทนคุณแผ่นดิน” ปี 2553 ซึ่ง พ่ออุ๊ยมั่น น้อยสกุล ได้นำความรู้ด้านสมุนไพร การปรุงยา และการจับเส้น ที่ได้รับถ่ายทอดจากบิดามารดา ผนวกกับนำประสบการณ์ของตนสมัยเป็นแพทย์ประจำตำบลมาช่วยเหลือชุมชน โดยเมื่อครั้งที่สาธารณสุขอำเภอแม่สะเรียงจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้การแพทย์แผนไทย และให้ช่วยจัดตั้งกลุ่มหมอพื้นบ้าน พ่ออุ๊ยได้รวบรวมสมาชิก 20 คน ตั้งเป็นคณะกรรมการ และจัดเป็นศูนย์การเรียนรู้หมอพื้นบ้าน มีการวางแผนงานจัดประชุมทุกวันอาทิตย์ และนัดสมาชิกออกหาสมุนไพรอย่างสม่ำเสมอ แต่ละครั้งต้องเดินป่า 4-5 กิโลเมตร ซึ่งในการเดินป่าหาสมุนไพรนี้จะมีการบอกชื่อตัวยา ชนิดสมุนไพร พร้อมทั้งจดบันทึกสมุนไพรที่หาได้ ทำให้คนในกลุ่มได้แลกเปลี่ยนความรู้กัน สำหรับสมุนไพรที่หาได้สามารถนำมาผลิตเป็นยารักษาโรคต่างๆ ได้กว่า 500 จำพวก
ทั้งนี้สมุนไพรบางชนิดที่ไม่มีในหมู่บ้าน เช่น ขมิ้นชัน บอระเพ็ด ฯลฯ พ่ออุ๊ยจะไปหาซื้อหรือขอจากที่อื่นแล้วนำมาปลูกในพื้นที่ของสมาชิก และยังจัดสัมมนากับเครือข่ายหมอพื้นบ้านต่างอำเภอ ทำกิจกรรมร่วมกับภาคส่วนต่างๆ อาทิ เครือข่าย “ปอยฮอมผญาล้านนา” และ “โฮงฮอมผญาล้านนา” ของเครือข่ายผู้รู้ภาคเหนือตอนบน 8 จังหวัด 10 สาขา ทั้งจัดสมัชชาสุขภาพ 17 จังหวัดภาคเหนือ ในประเด็นเกี่ยวกับภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ ยังมีผลงานที่ทรงเกียรติทรงคุณค่าที่ผ่านมา ประกอบไปด้วย แพทย์ประจำตำบล ต.แม่คง อ.แม่สะเรียง จ.แม่ฮ่องสอน ประธานหมอพื้นบ้านระดับเขต เป็นวิทยากรอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับพืชสมุนไพร แก่นักเรียน นักศึกษา และ บุคคลทั่วไป และ ได้จดทะเบียนกลุ่มรัฐวิสาหกิจชุมชนหมอพื้นบ้านขึ้นเพื่อทำยาสมุนไพร รักษาบำบัดผู้ป่วย เผยแพร่ความรู้ผ่านศูนย์การเรียนรู้สมุนไพรไทย
พ่ออุ๊ยมั่น น้อยสกุล ได้เสียชีวิตลงอย่างสงบด้วยวัยชรา เมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน 2563 ณ บ้านทุ่งแล้ง ม.1 ต.แม่คง อ.แม่สะเรียง จ.แม่ฮ่องสอน ตั้งศพบำเพ็ญกุศล ณ บ้านสวนทวีศักดิ์ หมู่บ้านทุ่งแล้ง กำหนดฌาปณกิจในวันที่ 12 พฤศจิกายน 2563 ณ สุสานบ้านทุ่งแล้ง ต.แม่คง อ.แม่สะเรียง จ.แม่ฮ่องสอน
ชนานันท์ เง่าสุวรรณ์ แม่ฮ่องสอน
